Please note that at present sound will not play in Internet Explorer. Please use Chrome, Firefox, or Safari

Transcript for conversation about mowih, Justicia spicigera Schltdl., between RMM and MSO

Control	Speaker	Transcription
	RMM	'Ne:chtapohpolwi na:nah, neh nimitstahtani:sneki de seki xiwtsitsí:n mono:tsa mowih,
	RMM	n...., ne:, a:mo nikmati ka:nachi, ka:nachi taman de mowih tiki:xmati n' tehwa:tsi:n.
	MSO	Pos neh niki:xmattok de yo:n kilwiah mowih, neh niki:xmattok i:pa sentaman sah.
	MSO	Yo:n moketsa ata, ne:n, ikowyotsi:n wa:n ma:pisi:ltik, ma:we:weyak,
	MSO	neh yehwa sah i:pa yo:n niki:xmattok, a:mo niki:xmati komo o:me taman onkak.
	RMM	Pos xkita, es..., tehwa:n timonemiliah,
	RMM	welis o:me taman onkak. Tikmatis ke:yeh tehwa:tsi:n,
	RMM	n' ixiwyo ihkó:n ya,
	RMM	tamati wa:n ke:meh tein yo:n, tein yo:n pisi:l..., tein yo:n tikihtowah ma:pisi:ltik t..., mowih, yo:n weh..., yo:n ihkó:n sah moskaltia, a:mo wehkapan moskaltia,
	RMM	wa:n yoks..., wa:n okseki yo:n tein ikow..., ikowyoh wehkapan moskaltia,
	RMM	ki..., ki:xmatih, ki:xmatih por mowih,
	RMM	por..., n' ihkó:n tamati n' ixo:chiotsi:n wa:n ixiwyotsi:n, ihkó:n ixiwyotsi:n wa:n ixo:chiotsi:n.
	MSO	A:, no: iwki.
	RMM	Sayoh ne: por, tak n' tepitsi:n kipata porin moskaltia más wehkapan,
	RMM	wa:n kowyoh. Kowyohtoma:wak.
	RMM	Wa:n okseki tein tikilwiah mowih para pahti, bueno yo:n okseki a:mo nikmati ox kikwih para pahti, pero tein neh nikmattok kikwih para pahti,
	RMM	yehwa de yo:n pisi:ltik, tein yo:n tehwa:n tikilwiah, este, mowih, yo:n para kikwih para pi:piltsitsi:n, ke:meh i:n tein kipiah, este,
	RMM	kipiah yo:n se: kokolis eliwis tsahtsih.
	RMM	Eliwis tsahtsih wa:n a:mo kimatih ok toni n..., toni n' kinchi:wili:skeh yo:n hasta ti:le:wih m' pilimeh n' tsahtsih.
	RMM	Yehwa yo:n mowih kimolo:ntiah wa:n tsiktsi:n kintai:ltiah wa:n seki ika kina:ltiah.
	RMM	Yehwa yo:n neh nikmattok mono:tsa mowih para pahti.
	RMM	Wa:n oksé:, oksé: n' taman,
	RMM	kihtowah que mowih
	RMM	yehwa n' tein nimitsilia moskaltia wehkapan, mahyá: yo:n se: kow... Ajá, yehwa yo:n.
	MSO	Tein más we:i, más we:i moskaltia tikihtowa.
	MSO	Pos neh niki:xmattok yehwa sah i:pa no: yo:n sentaman neli ke:meh yo:n tikihtowa yo:n ma:p..., ma:pisi:ltik, ma:we:weyak,
	MSO	wa:n neli i:pa no: n'mattok que yehwa neli yo:n pilimeh, tein yo:n mohka:kwih kinilwiah, yehwa yo:n ika kina:ltiah neli.
	MSO	Wa:n kwaltsi:n mochi:wa neli n' a:t, ye:k..., ye:ktapala:t mochi:wa, ye:kchi:chi:ltik.
	MSO	N'mattok que yehwa yo:ni neli ika kina:ltiah m' pilimeh, kihtowah para mah kelka:wa de yo:n tsahtsiskwi.
	MSO	Porque neli yo:n kihtowah ye:ktsahtsih, neli seki i:ksá: hasta i:xtayowah.
	MSO	Wa:n yehwa yo:ni, ika yo:n kihtowah kelka:wah m' pilimeh ika kina:ltiah, a:mo n'mati neh ox onkak oksé: más ika
	MSO	teihsá: más pahti, neh i:pa yehwa sah yo:ni nikmattok.
	RMM	Oksé: tatsi:ntokalis na:nah, neh n'neki nimitstahtani:s wa:n yo:n mowih ke:ní:w n' kito:kah, ox i...,
	RMM	kipia iteyo o kowtsí:n o ke:ní:w n' takts..., ke:ní:w n' kitaktsonta:liah, yehwa neh nikmatisneki.
	MSO	Pos yo:n a:mo nikmati no:, neh nimolwia que xa: ikowyotsi:n kito:kah.
	MSO	Porque neh a:mo ke:man nikita komo xo:chiowa oso teyowa.
	MSO	Neh nimolwia que xa: kow..., kowtsí:ni kito:kah wa:n selia ya. Wa:n komo tein se: ma:selia, pos selias tikto:kas.
	MSO	Porque nejó:n a:mo, a:mo n'mati ox no: teyowa yo:ni, a:mo ke:man nikita ne:n ixo:chio.
	MSO	No: nió:n, no: nió:n nikmati neh komo xo:chiowa, no: neli tehwa:n ne: kaltsi:ntan neli no: onkaya se:,
	MSO	pero wa:ktok a porque neli tapialmeh kikwah.
	MSO	Wa:n a:mo ke:man nikita ox xo:chiowa, pero neh nimolia que xa: ikowyotsi:n no: kito:kah wa:n selia.
	RMM	Oksé: tatsi:nto:kalis, neh n'neki nimitstahtani:s na:nah ke:mih i:n tikmati que pahti, ke:ní:w n' tikmatik tehwa:tsi:n, tikchi:wka ya o mitsilwihkeh o, o ....
	RMM	Xa: ika timopil..., xa: ika ihkó:n tikitaya a:ksá: ika mopilpahtia wa:n mitsilwih que tana:miki.
	RMM	Yehwa yo:n neh nikahsika:matisnekia.
	RMM	Neh ke:meh ni..., ke:meh nita:tah pos neh nikaki sayoh ki..., kihtowah que pahti, ne:chtapowia ne: no..., nosiwa:w que pahti.
	RMM	Pos a:mo nikma..., a:mo nikye:kahsika:..., nikye:kahsika:tatsi:ntokihtok kwali ke:ní:w,
	RMM	ox ki..., ox neli n' kina:mikik, ox kichi:wka ya,
	RMM	o xa sayoh no: kite:kakilih.
	RMM	Wa:n tehwa:tsi:n nimitstahtani:sneki kox xa: no: 'te:..., 'te:kakilih sah, ox, ox tik...,
	RMM	neli tik..., neli kichi:wkah ya mote:iskaltihka:wa:n o ke:ní:w yo:n.
	MSO	A:mo. Yo:n neh i:pa no: nikakilia:ya no:má:n, kihtowa que yehwa yo:n tein tsahtsiskwih m' pilimeh, yehwa yo:n mah ika kina:lti:ka:n wa:n kihtowah que kelka:wah.
	MSO	Pero neh a:mo ke:man nikwik de yo:n xiwtsi:ni, pero nikmattok kihtowah neli que pahti.
	MSO	Pero kihtowah neli que, que yehwa yo:n komo tsahtsiskwih m' pilimeh pos ika yo:n kina:ltiah wa:n neli yo:n tikihtowa kintai:ltiah tsiktsi:n,
	MSO	wa:n, wa:n nejó:n kina:ltiah ika seki a wa:n no: kelka:wah de yo:n tsahtsiskwih. Neh yehwa yo:ni nikmattok,
	MSO	wa:n neli i:pa nikakilia:ni note:iskaltihka:w neh ne:chilwia:ya.
	MSO	Pero a:mo ke:man nikwih neh yo:n xiwtsi:ni pero pos kihtowah neli que pahti.
	MSO	Mah a..., we..., se: kineltoka que neli pahti porque pos ka:sá: ika nejó:n tahtanih hasta kinekih kikowaskeh.
	MSO	Ke:mah, porque kimattokeh que pahti.
	RMM	Ke:mah.
	RMM	Pos yehwa yo:n neh nimitsilia, neh niki:xmattok neli yo:n sentaman tein neh nimitsilia yo:n kowtsí:n. Pero a:mo, a:mo, a:mo n'mati kox pahti yo:n. Tein neh nikmattok neli que pahti, yehwa n' tein pisi:ltik nimitsilia, yo:n okseki pos,
	RMM	no: tikmatih que ihkó:n mono:tsa no: mahyá: kihtowah que, ki:xmatih que iwki yehwa yo:n mono:tsa iwki no: ke:meh yo:n okseki,
	RMM	porque tiki:xmatiliah n' ixo:chiotsi:n wa:n ixiwyotsi:n,
	RMM	wa:n ikowyotsi:n, nochi, nochi iwkitik a.
	MSO	A:, no: iwki a. Yehwa yo:ni wa:n i:n seki tsikitsitsi:n mochi:wa. Yeh moma:....
	RMM	No: iwtik a. Sanoke tepitsi:n kipata de yo:n porin wehkapania wa:n tepitsi:n más kowyohtoma:wak. Ajá, yehwa yo:ni.
	MSO	Ta: komo tawelita no: n' ka:mpa tsi:nto:ktok kwaltsi:n hasta ta:lpan moso:sowa ata.
	RMM	Ke:mah.
	MSO	Eh, porque nejó:n momahma:ytia kwaltsi:n wa:n neli no: hasta ta:lpan moso:sowa pero neli komo a:mo teh kikwa, pero komo kikwah se: tapialtsí:n neli pos no: iwki wa:ki a.
	MSO	Ke:mah, neh yehwa yo:ni, ihko:ni sah neh nikmattok. Mm.
	RMM	Pues tikmatis welis ke:mah, eski no:, no: yehwa, no: iwki mono:tsa mowih.
	RMM	Tikmatis cada xiwtsitsí:n ihkó:n teihsá: kowtsí:n, xiwtsí:n,
	RMM	onkak o:me taman, onkak hasta e:yi taman, pero a:mo nochi tikihi:xmatih.
	MSO	Pos ke:mah ka:n...
	RMM	Wa:n ta:taman no: n' kowtsitsí:n mahyá: ke:meh tehwa:n tikihtowah. Pos, este,
	RMM	ixiwyotsi:n, ikowyotsi:n, ixo:chiotsi:n, iw..., iwki, iwki no:,
	RMM	sanoke kipata tepitsi:n de weh..., de moskaltia, de wehkapania wa:n de n...,
	MSO	Ke:mah.
	RMM	de n' ikowyo wa:n de tik..., tein ke:meh kikwih para pahti. Wa:n tein a:mo para pahti pos tikmattokeh que a:mo para pahti.
	RMM	Pero tein tikmattokeh que para pahti pos tikmattokeh para pahti.
	MSO	Pos ke:mah se: ki..., se: kiita ya que nochi iwki sah.
	RMM	Ke:mah.
	MSO	Ke:mah, pero neli pos nejó:n, neli tein te:iliah seki para pahti pos se: kikwi neli.
	RMM	Yehwa yo:n.
	MSO	Ke:mah. Mm.
	RMM	Pues yehwa sah yo:n neh nimitstahtanilia, tasohka:matik.
	RMM	'Tasohka:matilia que ti..., timonohno:tskeh nika:n i:n,
	RMM	neh nimono:tsa niRubén Macario, niwa:le:wa de Chilcuauhta
	RMM	wa:n nipowi nika:n cerca San Miguel.
	MSO	Pos ka:n teihsá:, no: yehwa neh tein tine:chilwih, ihkó:n timonohno:tskeh, timotapowihkeh, pos miak tasohka:matik ke:mah. Neh nimono:tsa niMaría Salazar Osollo, niwi:tsa de San Miguel.